موسیقایی بودن ساختار در کلیدر

نویسنده

چکیده

از آرزوهای ادبیات همواره آن بوده‌است که خود را به موسیقی نزدیک کند. در عرصة داستان‌نویسی، تلاش‌ها همواره معطوف بر ایجاد همانندی بین شعر و نثر در صُوَر خیال‌ و اغراض و موضوعات، و انواع موسیقی متداول در بطن و بافت عبارت‌ها بوده‌است. در مقایسه با شعر، داستان در به‌کارگیری هم‌زمان تک‌نوازی‌ها و گروه‌نوازی‌ها و هماهنگ‌سازی سازها و صداها و یا تغییر مداوم در آواها و نواها و رسیدن به ساحت هماهنگ سمفونی‌ها بسیار توانمند است.
موسیقیِ متنِ رمان کلیدر، اثر محمود دولت‌آبادی، به‌وسیلة عناصر و عوامل مختلف شکل گرفته‌است که شماری از آنها به اختصار چنین است: گزینش کلمات خوش‌ساخت، رعایت تناسب هجاها و واج‌ها در چینش واژه‌ها و جمله‌ها، تنوع جمله‌بندی‌ها، تأثیرپذیری از موقعیت‌ها در انتخاب کلمات و ساختار جملات، تغییر مداوم در لحن بیان و ریتم روایت در آغاز فصل‌ها، تنوع در توزیع و ترکیب شیوه‌های بیان، رعایت ملازمات مرتبط با نوع ادبی، همسویی نثر و روایت با جهان‌نگری هنری، همنوایی اطناب‌ها و ایجازها با آهنگ روایت، پیوند مستقیم انواع پیرنگ با آهنگ روایت، هارمونی مضاعف با تیپ‌ها و طبقات، و نیز هماهنگی اجزای فرعی با ارکان اصلی در شکل‌دهی به موسیقی متن.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Musicality of Kalidar Structure

نویسنده [English]

  • Ghahreman Shiri
چکیده [English]

Literature has always attempted to make the best use of musical elements, and the novel, compared with poetry, has the capacity to perform a symphony by adjusting the various instruments for creating harmonious monophonies and polyphonies. This symphony can be heard through a contemplative reading of Dowlatābādi’s Kalidar, and is formed by such elements as choice of well-formed words, harmonious use of phonemes and syllables, variety of sentence structures, contextual usages of words and phrases, diverse manners of expression, observing the prerequisites of literary genre, relation between the worldview and diction, balance between amplifications/concisions and the narrative rhythm, direct link of different subplots with narrative rhythm, intense accord of structure and types/classes, and the harmony of major and minor notes to form the music of the text.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kalidar
  • Dowlatābādi
  • harmony
  • symphony
  • music