نگاهی به اثرپذیری اشعار شفیعی کدکنی

نویسندگان

چکیده

استاد محمدرضا شفیعی کدکنی، محقق، منتقد و پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی، از شاعران موفق و صاحب‌سبک نسل دوم شعر نیمایی به حساب می‌آید. او تاکنون با انتشار 12 دفتر شعری که در قالب دو مجموعة آیینه‌ای برای صداها و هزارة دوم آهوی کوهی به چاپ رسانده، برگی از دفتر قطور شعر معاصر را به خود اختصاص داده است. این پژوهش میزان اثرپذیری اشعار شفیعی را از آثار قدما مورد بررسی قرار داده است.
برخی از منتقدان معتقدند که شفیعی بیشتر شعرساز ماهری است تا یک شاعر، چراکه اشعار او از مضامین، ترکیبات، واژگان و صورخیال تکراری و قدمایی پر است. یافته‌های تحقیق بیانگر این واقعیت است که هرچند رگه‌های ژرفی از سروده‌های بزرگانی چون حافظ، مولانا، سعدی، رودکی و ... و نیز نشانه‌هایی از شعر شاعران معاصر همانند اخون ثالث، شاملو و ... در اشعار او دیده می‌شود، اما خلاقیت شفیعی در این بین نقشی مضاعف عمل کرده، چنان‌که او را از ورطة تقلید صرف رهانیده است و این انتقاد جز در مواردی نادر بر قامت اشعار او راست نمی‌آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Intertexts of Shafi’ee Kadkani’s Poems

نویسندگان [English]

  • Mohammad Bamdadi
  • Fatemeh Modarresi
چکیده [English]

Intertextuality” says that the texts of the same field in different periods are so closely related to one another that each text affects the others and in turn is affected by them. This paper intends to search for the intertexts of Shafi’ee Kadkani’s poems. The incentive for such a study is the words of some critics who believe Shafi’ee is more an adroit poem-maker than an original poet, since his poetry is replete with the collocations, words and poetic images of the classical poets. The findings of this research, on the contrary, proves that, although Shafi’ee is deeply impressed by poets like Hafiz, Mowlavi, Sa’di and Roodaki, as well as some contemporary poets such as Akhavān and Shāmloo, this impression has enriched his creativity and has made him a truly original poet.

کلیدواژه‌ها [English]

  • intertext
  • Shafi’ee
  • creativity
  • Russian Formalists
  • Poetry