ناپرهیزی‌های اخوان ثالث «دربارۀ اخوان ثالثِ داستان‌نویس و واکاوی داستان‌های وی»

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

مهدی اخوان ثالث علاوه بر اشعار و تحقیقات ادبی، خودآزمایی­هایی هم در داستان­نویسی دارد که از آنها به «ناپرهیزی» تعبیر نموده­است. این داستان­ها، هرکدام مؤلفه­ها و شناسه­هایی دارند. درنگ بر زبان و محتوای آنها، ضمن تبیین چندوچون هنر داستان­نویسی و تعریف تعلیق و شخصیت­پردازی، از دیالوگی که در ابواب اندیشگی و زبانی میان داستان­ها و شعرهای وی برقرار شده‌است پرده برمی­دارد. همچنین هرکدام از آنها را می‌توان در ساحت­های گوناگون بررسی کرد. در جنب داستان­ها، مقدمة اخوان ثالث بر درخت پیر و جنگل نیز به قدر خود دربارۀ نگرش او به مدرنیسم داستانی محل تأمل است که بررسیدن آن با برخی مسائل دیگر، خود از سرگردانی روشنفکریِ ایرانی در میان سنت و مدرنیته خبر می­دهد. درنهایت آنکه با وجود قدر و قربی که می­شود برای داستان­های اخوان ثالث در نظر گرفت، باید پذیرفت که اخوان ثالث صرفاً با این داستان­ها صرف‌نظر از شعرها و برخی از نوشته­های تحقیقی، با اخوان ثالثی که می‌شناسیم و می­ستاییم، قابل مقایسه نیست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reading the Stories of Akhavān Sales, the Storyteller

نویسنده [English]

  • a a
چکیده [English]

Mehdi Akhavān Sāles, apart from his poems and literary articles, has written a number of stories which he names some kind of “incontinence”. A deep contemplation on the form and content of these stories, reveals the dialog that takes place between his poetry and story writing and manifests components such as conversation, characterization, and suspension. Meanwhile Akhavān’s introduction to “Old Tree and the Forest” says a lot about the suspension of Iranian intellectuals between tradition and modernity. Although these stories are valuable in their own turn, they can never replace his poetry for which he has established an elevated place in Iranian contemporary literature.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Akhavān Sāles
  • novel writing
  • elements of story
  • Critical Realism
  • Modernism

مراجع

آتشی، منوچهر (1382)، اخوان، شاعری که شعرش بود، تهران: آمیتیس.
آجودانی، ماشاءالله (1385)، مشروطۀ ایرانی، تهران: اختران.
اخوان ثالث، مهدی (1387)، تو را ای کهن بوم‌وبر دوست دارم، تهران: زمستان.
ـــــــــــــــــ (1383)، از این اوستا، تهران: زمستان.
ـــــــــــــــــ (الف1380)، درخت پیر و جنگل، تهران: زمستان.
ـــــــــــــــــ (ب1380)، مرد جن­زده، تهران: زمستان.
ـــــــــــــــــ (1378)، آنگاه پس از تندر: منتخب هشت دفتر شعر، تهران: سخن.
ـــــــــــــــــ (1375). ارغنون، تهران: مروارید.
ـــــــــــــــــ (1360)، از این اوستا، تهران: مروارید.
براهنی، رضا (1371)، طلا در مس: در شعر و شاعری، تهران: نویسنده.
بی­من، ویلیام. اُ (1381)، زبان، منزلت و قدرت در ایران، ترجمۀ رضا مقدم­کیا، تهران: نی.
تسلیمی، علی (1383)، گزاره­هایی در ادبیات معاصر ایران (داستان): پیشامدرن، مدرن، پسامدرن، تهران: اختران.
حقوقی، محمد (1375)، شعر زمان ما2: مهدی اخوان ثالث، تهران: نگاه.
صفوی، کورش (1379)، درآمدی بر معنی­شناسی، تهران: حوزۀ هنری، پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
طباطبایی، جواد (1385)، درآمدی بر تاریخ اندیشۀ سیاسی در ایران، تهران: کویر.
کالر، جاناتان (1382)، نظریۀ ادبی: معرفی بسیار مختصر، ترجمۀ فرزانه طاهری، تهران: مرکز.
فورستر، ادوارد مورگان (1369)، جنبه­های رمان، ترجمة ابراهیم یونسی، تهران: نگاه.
کرایب، یان (1392)، نظریۀ اجتماعی کلاسیک: مقدمه­ای بر اندیشۀ مارکس، وبر، دورکیم و زیمل، ترجمۀ شهناز مسمی­پرست، تهران: آگه.
مختاری، محمد (1378)، انسان در شعر معاصر (یا درک حضور دیگری)، تهران: توس.
مندنی­پور، شهریار (1383)، کتاب ارواح شهرزاد: سازه­ها، شگردها و فرم­های داستان نو، تهران: ققنوس. 
میرعابدینی، حسن (1383)، صدسال داستان­نویسی ایران، 3ج، تهران: چشمه.
نیما یوشیج (علی اسفندیاری نوری) (1383)، مجموعۀ کامل اشعار نیما یوشیج، گردآوری، نسخه­برداری و تدوین سیروس طاهباز، تهران: نگاه.
همایون­کاتوزیان، محمدعلی (1391)، ایران جامعۀ کوتاه مدّت و سه مقالۀ دیگر، ترجمۀ عبدالله کوثری، تهران: نی.
ـــــــــــــــــ (1382)، دربارۀ جمال­زاده و جمال­زاده‌شناسی، تهران: شهاب ثاقب.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار