گفتاری در روش‌شناسی نقد اسطوره‌شناختی: نقدی بر آفرین سیاوش

نویسنده

چکیده

سیاوش با جایگاه اساطیری و رازناکش، یکی از شخصیت‌های مهم در اساطیر و حماسه‌های ایرانی است. این شخصیت تاکنون موضوع تحقیقات فراوانی هم در داخل و هم خارج ایران بوده‌است. در چند سال اخیر، کتابی با عنوان آفرینِ سیاوش به قلم خجسته کیا منتشر شده‌است که حاوی دیدگاه‌هایی چالش‌برانگیز و کم‌سابقه درمورد سیاوش است. با توجه به جایگاه مهم سیاوش در ادبیات حماسی و نیز مطالعات اسطوره‌شناختی، در این نوشتار با نگاهی به روش‌شناسی نقد اسطوره‌شناختی، به نقد و بررسی این کتاب می‌پردازیم و در خلال این بررسی‌ها، با محکِ نوع نگرشِ کیا به اسطوره و نیز شخصیت سیاوش، سعی شده تا چند و چونِ نگاه علمی به مقولۀ اسطوره نیز تبیین شود. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که اِشکال عمده و بنیادین این کتاب، قیاس‌ها و نگرش‌های صرفاً روساختی در نگرش به داستان سیاوش است و این در حالی است که در نقد اسطوره‌شناختی باید از چنین قیاس‌ها و نگرش‌هایی پرهیز کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Methodology of Mythological Criticism: The Case of “Afarin-e Siāvash”

نویسنده [English]

  • Fardin Hossein Panahi
چکیده [English]

Siāvash is one of the controversial figures in Persian literature and mythology whose story has been the theme of a great number of research articles. In a recently published book entitled “Afarin-e Siāvash”, Khojasteh Kiā has proposed a challenging point of view about this character which is needed to be pinpointed to see how much the outlook adopted in the book is justified. The present article does its best to find out whether the book of Khojasteh Kiā follows a scientific mythological method, and thus comes to the conclusion that the outlook is based on surface structural attitudes and analogies which by nature can never end in a deep structural and thorough understanding of the text.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mythological criticism
  • Siāvash
  • Afarin
  • e Siāvash
  • gods of fertility