نقش روابط علّی در داستان‌پردازی تفاسیر قرآن

نویسنده

چکیده

داستان‌های پیامبران از مهم‌ترین بخش‌هایی است که در بررسی ویژگی‌های هنری قرآن مورد توجه قرار گرفته‌اند. روایت تفاسیر از این داستان‌ها نیز به دلیل بسط و گسترش و پرداخت نو، موضوعی است که می‌تواند نتایج مفیدی در زمینة داستان‌پردازی در ادبیات فارسی و سنت-های تفسیری در بر داشته باشد. از این‌رو، این مقاله با مقایسة داستان‌پردازی قرآن با برخی کتب تفسیری، به دنبال پاسخی برای این پرسش است که مهم‌ترین نقش‌های روابط علی در داستان‌پردازی تفاسیر کدام است؟ به عبارت دیگر، پژوهش حاضر بر رابطة متقابل زبان و شگردهای زبانیِ متن با مؤلفه‌های محتوایی و فکری مبتنی است؛ از این رو اولاً بازتاب اهداف توضیحی تفاسیر در شیوۀ داستان‌پردازی آنها و ثانیاً تفاوت این شیوه‌ها با شیوه‌های قرآنی بررسی شده‌است. به نظر می‌رسد اهداف توضیحی تفاسیر، در حوزة داستان‌پردازی به صورت تأکید بر روابط علّی میان رویدادها و بخش‌های داستانی نمود یافته‌است. این عامل افزون بر گسترش طرح داستان، پیامدهایی برای زمان، مکان و شخصیت‌پردازی نیز داشته‌است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Causal Relations in Stories Based on Quran Exegesis

نویسنده [English]

  • Alireza Mohammadi Kalesar
چکیده [English]

Narratives related to the life of Prophets are among the significant artistic parts of the Holy Quran because they are creative enough to affect the story telling in Persian Literature. This article, through a kind of comparison between the Quranic narratives and stories based on them tries to find out the mechanism of causal relations in the stories. The study concentrates on the interrelation between the elements of language and content, in order to come to an acceptable understanding of the techniques used in these stories and note the differences between these techniques and the ones used in The Quran. It seems that the interpretive goals of these readings are mostly related to cause/effect relations of events which by its turn have influenced the setting and characterization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • causal relations
  • Time
  • Narratology
  • exegesis
  • event