غیبت آرش کمانگیر در شاهنامه

نویسندگان

چکیده

به نظر اغلب پژوهشگران، داستان آرش در شاهنامۀ ابومنصوری و دیگر خداینامه‌ها نبوده‌است‌، اما گروهی بر این باورند که این داستان در منابع شاهنامه وجود داشته، اما فردوسی آن را حذف کرده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهند که ادعای وجود داستان آرش در شاهنامۀ ابومنصوری قطعیت ندارد. در متون پهلوی موجود نیز، جز یک اشاره چیزی از داستان آرش نیامده‌است. بررسی‌های ما نشان می‌دهد که داستان آرش اساساً نباید در خداینامه‌ها آمده باشد. آرش کمانگیر می‌تواند از زمرۀ مردان مقدس در آیین پارتی یا قهرمان مردمی یا یادگاری از یک آیین کهن پیش از زرتشتی باشد. بنابراین آرش، با همۀ شهرتش در میان مردم، در خداینامه‌های ساسانیان، با توجه به دشمنی آنان با اشکانیان جایی ندارد. از طرفی، آرش کمانگیر جنگاوری است از سپاه منوچهر و به‌هیچ‌وجه در زمرۀ شاهان یا پهلوان- شاهان قرار نمی‌گیرد و روایت پهلوانی او در خداینامه‌ها و پس از آن شاهنامۀ فردوسی جایی ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Absence of Arash Kamângir in Shâhnâme

نویسندگان [English]

  • Sousan Jabri
  • Khalil Kahrizi
چکیده [English]

According to most researchers, the story of Arash did not exist in Abu Mansoori Shâhnâme and other Books of Kings, but a group of researchers believe that this story existed in the sources used for writing Shâhnâme and was omitted by Ferdowsi. Nevetheless, the evidence is against this last claim. Regarding the fact that even in Pahlavi texts there has not been more than one reference to this story, it can be concluded that the story should have not be mentioned in Books of Kings. Arash might have been either one of the saints in Parti culture, a popular hero, or a name remained from a pre-Zoroastrianism. Arash has been a warrior in Manoochehr army and by no means can be one of the kings or king-heroes; it is thus illogical to look for his heroic stories in Shâhnâme and other Books of Kings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shâhnâme
  • Ferdowsi
  • Arash Kamângir
  • Book of Kings