پیشوند فعلی /bv/ در گذشتۀ سادۀ گیلکی از تکوین تا تصریف

نویسنده

چکیده

در اغلب گونه‌های گیلکی، فعل‌های «گذشته ساده» پیشوندی تصریفی (/-bv/) دارند که اکثر منابع نحوی گیلکی یا آن را وند وجه دانسته و یا کلاً از پرداختن به نقش آن سر باز زده‌اند. با برافتادن این پیشوند از گذشتۀ ساده، غالباً فعل به گذشتة استمراری تبدیل می‌شود. در این تحقیق نشان داده خواهد شد که وند مزبور، وند وجه، زینت یا زائد نیست و نمودنما محسوب می‌شود. این وند در گیلکی، با توجه به ملاحظات تاریخی و تحولاتِ صورت‌پذیرفته، اساساً تصریفی نیست، بلکه به‌تدریج به سوی تصریفی و دستوری‌‌شدگی گام برداشته‌است. بر این اساس، فرایند فوق، گذشتۀ ساده را از لحاظ صوری به سوی نشان‌داری سوق داده‌است و این در حالی است که فعل مزبور در روزگاران پیشین مقوله‌ای نشان‌دار نبوده‌است. بنابراین می‌توان گفت که ارزش‌های نشان‌داری به لحاظ تاریخی و برپایۀ تحولات تدریجی، ممکن است تغییر نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Verb Prefix /bv-/ in Past Perfective of Gilaki Language, from Genesis to Inflexion

نویسنده [English]

  • Seyd Hannan Mir Hashemi Jorshari
چکیده [English]

There is a typical inflectional prefix /bv-/ in past perfectives of many variants of Gilaki Language, which either has been considered as a mood affix in many syntactic sources of Gilaki, or has been neglected in other sources. In many of the mentioned variants, if this affix is omitted, the verb turns from past perfective to past imperfective. This article tries to prove that this affix is not a mood, ornament or extra affix, but an aspect affix which in origin, was not inflectional, although it has become inflected and grammaticalised due to the historical evolutions occurred to Gilaki. This process has led the Gilaki simple past to “markedness”, while substantially it has not been “marked”. Thus, it can be indicated that “markedness” might change diachronically.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gilaki Language
  • aspect affix /bv
  • /
  • past perfective
  • past imperfective
  • grammaticalisation