تحلیل نقشی ساخت‌های پرسشی در زبان فارسی

نویسنده

چکیده

این مقاله عملکرد پرسش‌واژه‌های فارسی را از نگاه رویکرد نقش‌گرایی و برمبنای نگرش تالمی گیون، از زبان‌شناسان نقش‌گرا، از دو منظر نقشی و نحوی بررسی می‌کند. از منظر نقشی- معنایی، جملات پرسشی با ملاک قرار دادن نقش‌های دستوری، به انواع فاعلی، مفعولی، مفعولی غیر‌صریح، قید حالت، قید زمان، فعل، علت انجام کنش، مالکیت، کمیتی، ابزاری، انتخابی، مقدار و همراهی تقسیم می‌شوند و بررسی معنایی پرسش‌واژه‌ها برمبنای پاسخ دریافتی، ویژگی‌های معنایی آنها را آشکار می‌سازد. بر این اساس، ویژگی‌های معنایی ِ پرسش‌واژه‌ها عبارت‌اند از معرفگی، نکرگی، ارجاعی، غیر‌ارجاعی، جانداری و بی‌جانی. در بررسی نحوی و رده‌شناختی جملات پرسشی، جایگاه پرسش‌واژه، کانون تلقی می‌گردد که خود مشتمل بر دو نوع اطلاعی و تقابلی است. پژوهش حاضر نشان می‌دهد که رابطه‌ای میان کانون اطلاعی و تقابلی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Functional Analysis of WH-Constructions in Persian

نویسنده [English]

  • Hengameh Vaezi
چکیده [English]

This article is a functional and syntactic analysis of simple and complex wh-questions in Persian, following the theoretical framework of a functionalist named Talmy Givon (2001). On the functional dimension, a set of interrogative pronouns are classified into different types based on grammatical functions such as subject, object, indirect object, manner, time, verb, reason, possessor, quantity, instrument, alternation, association. Moreover, semantic features of interrogative pronouns are explained in terms of the answers replaced by wh- pronouns. The semantic features, are (in)definiteness, (non)referentiality, (in)animacy. On the syntactic and typological dimension, wh-position is the position of the focused element in the sentence. Two types of focus are informative and contrastive, and the paper indicates that a conditional association exists between the two.

کلیدواژه‌ها [English]

  • wh
  • constructions
  • semantic features
  • contrastive focus
  • informative focus
  • presupposition