مقایسة برخی از پرسوناژها در اساطیر روسیه و ایران

نویسندگان

چکیده

پرسوناژهای (personages) اساطیری‌ای که در مقالة حاضر مورد بررسی است، شامل سه دستة پهلوانان، پریان و خدایان است. در این مقاله تلاش شده است تا این سه گونه پرسوناژ در اساطیر ایران و روسیه مقایسه شود. در این مقایسه و تطبیق وجوه تشابه افسانه‌های سیاگالش و لش، حماسه‌های رستم و ایلیامورامتس، و اسطوره‌های میترا و داژبُگ، ضحاک و تری‌گلاوا، اهورامزدا و بیل‌بگ، اهریمن و چُرن‌بگ نشان داده شده‌اند. برخی از این شباهتها اتفاقی به نظر می‌رسند (مانند شباهت لش و سیاگالش) اما برخی نیز ریشه در نژاد و فرهنگ مشترک این دو کشور دارند (مانند اهورامزدا و اهریمن).
اساس کار این مقاله گزارش تطبیقی اسطوره‌ها و افسانه‌های روسیه و ایران بر مبنای نظریة چامسکی دربارة شباهتهای ژرف‌ساختی است، اگرچه گاه یکی از آنها دارای پیشینة بیشتری است و ممکن است بر دیگری اثر گذاشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Some Personages in Russian and Persian Mythology

نویسندگان [English]

  • Ali Taslimi
  • Abbas Khaefi
  • َAzam Esmailzadeh
چکیده [English]

The mythical personages studied in this article fall into three categories: Heroes, Fairies and Divinities. We have tried to draw an analogy among the three categories in the Persian and Russian mythology. In this comparison the points of similarity between the legends of Siagalesh and Lesh (Leshi), the epics of Rostam and Iliâ Murâmetz, and the myths of Mithrâ and Dâzhbog, Zahâk and Triglâvâ, Ahurâmazdâ and Bilbog, Ahriman and Chornbog, have been exhibited. Some of the likenesses seem to be accidental (like that between Lesh and Siâgalesh), but some others are rooted in the shared cultural heritage and racial origin of the two nations (like that between Ahurâ and Bilbog).
This comparative report, influenced by the linguistic model of Noam Chomsky, attempts to trace out a deep structural analogy between the Persian and Russian myths and legends, although in some cases the mere reason of the influence of one legend on the other is its longer historical record.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Myth
  • deep structure
  • comparison
  • Iran
  • Russia