کاربرد و ویژگی های دوبیتی در انواع ادبیات منظوم عامه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

یکی از قالب های رایج در ادبیات منظوم عامه و بومی سرودهای مناطق مختلف ایران و کشورهای فارسی زبان دوبیتی است. دوبیتی با توجه به ایرانی بودن و سابقه در ادبیات پیش از اسلام و کوتاهی و استعداد ذاتی آن در بیان و انعکاس زندگی مردم، همواره قالبی شناخته شده و محبوب بوده است. در این مقاله و براساس طرح تحقیقی نگارنده در مورد ادبیات منظوم عامه ایران، از 302 گونۀ منظوم و عامه سرود 100 گونه با اسامی و کارکرد مختلف، درقالب دوبیتی سروده شده اند. هدف از این مقاله نشان دادن گستره و پراکندگی جغرافیایی دوبیتی در ایران و کشورهای فارسی زبان است. نتایج این تحقیق نشان می دهد کاربرد دوبیتی در کنار مثنوی که هردو ایرانی هستند، به نسبت مساوی 67درصد تمام گونه های منظوم ادب عامه را تشکیل می دهد که 33درصد در قالب دوبیتی است و به نام‌هایی چون بیت، بایاتی، دوبیت، دوبیتو، چهاربیتو، ترانه، ترانک، فهلویات، کلّه‌فریاد، فراقی، چهارپاره، سیتک، چهاردانه، چهارگانی، دستون، بیدگانی و... شناخته می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application and features poetic couplet in a variety of popular literature

نویسنده [English]

  • Hassan Zolfaghari
چکیده [English]

One of the most common forms of popular literature and poetic couplet is Bvmysrvdhay different parts of Persia and Persian language countries. Couplet with respect to the pre-Islamic Iranian literature and history in brief and talent of expression and reflection of people''s lives has always been known and popular format. In this paper, based on a research project about the author of the popular poetic literature, poetry and Amhsrvd of 302 species, 100 species with different names and functions Have been written in the form of couplets. The purpose of this article is to show the range and geographical distribution couplet in Persian and Persian-speaking countries. The results show that the use of couplets with the Masnavi, both of which are Iranian, equally 67% of all species of poetic literature community constitutes 33 percent in the couplet, and names like bit-Bayati, couplet, Dvbytv, Chharbytv, songs, Trunk , Fhlvyat, Klhfryad, parting, four, Sytk, Chhardanh, Chhargany, Dstvn, Bydgany and recognized.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Couplet
  • Amh‌Srvd
  • popular literature
  • Poetry
  • names couplet