دَور هرمنوتیکی و نقش آن در مطالعات ادبی، فهم و نقد متون

نویسنده

چکیده

امروزه ، هرمنوتیک – چه آن را از سنخ دانش بدانیم یا از جنس روش، و چه از مقولة هنر و مهارت – به درخت تناوری تبدیل شده است که در خاک علوم و فنون ریشه دوانیده و بر حوزه‌های مختلف معرفت‌ انسانی سایه گسترانیده است .
هرمنوتیک در حرکت تاریخی‌اش ادوار و مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته و چهره‌های گوناگونی به خود گرفته است، اما همواره وجه مشترک همة این گرایشها و شاخه‌ها، مسئلة فهم بوده است. ویژگی ساختاری و بنیادین فهم را که از آن به دَور هرمنوتیکی تعبیر کرده‌اند، دَوری بودن و حلقویت (Circularity) آن دانسته‌اند. اصل مهم دور هرمنوتیکی این است که فهم اساساً کنشی است ارجاعی و تردّدی. شناخت و فهم یک چیز در گروِ شناخت کلیّتی است که آن چیز در آن واقع شده است و پیوسته، دور میان اجزاء و کل در جریان است. اما این دور، از سنخ دور منطقی – دور باطل – نیست، و به دلیل باز بودن و ایستا نبودن و انعطاف‌پذیری، عملاً ظرفیتها و امکانهای بسیاری را برای خواندن، فهم، و تأویل متن، پیش می‌کشد و مجال گفتگو وتعامل با انواع دانشهای زبانی، رویکردهای نقد و نظریة ادبی و جریانهای فلسفی را فراهم می‌کند .
در این مقاله ضمن مروری فشرده به گرایشهای هرمنوتیک، به طرح تلقی‌های مختلف از دور هرمنوتیکی و زمینه و پیشینة تاریخی، شیوه‌ها و حوزه‌های کاربرد آن خواهیم پرداخت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Hermeneutic Circle and its Contribution to Literary Studies, Text Comprehension and Text Criticism

نویسنده [English]

  • َAlireza Nikouei
چکیده [English]

Hermeneutics – either regarded as science, art, methodology or skill – has a great influence, in our time, on various areas of human knowledge due to its long history and development.
Hermeneutics has gone through several stages and has followed different tendencies, but in all these, the focal point has been the reader's "understanding" of the text. The structural feature of "understanding" is considered to be its circularity, known as "hermeneutic circle". "Understanding" is, by nature, referential and cyclical, because in order to know the whole, one is to know the constituents of the whole, as well as the constant interrelation of the parts and the whole. This cyclical movement is dynamic and adaptable; therefore, far from being a vicious circle, it suggests countless possibilities for reading, interpreting and comprehending the texts and possesses the capacity of opening a dialogue with all the linguistic insights, literary theories and philosophical schools.
This paper, apart from carrying out a general review on various trends in hermeneutics, introduces the different interpretations of hermeneutic circle, its historical background and the ways and areas of its application.

کلیدواژه‌ها [English]

  • hermeneutic circle
  • literary studies
  • interpretation
  • Literary Criticism