رمان پسامدرن چیست؟

نویسنده

چکیده

از چند سال پیش به این سو که نخستین رمان‌های پسامدرن در کشور ما منتشر شدند، شناخت ویژگیهای رمان پسامدرن به یکی از مسائل مهم در مطالعات ادبی تبدیل شده‌است. به سبب کاربردهای متعددی که اصطلاح «پسامدرنیسم» در حوزه‌های گوناگونِ علوم انسانی پیدا کرده‌است، هیچ‌گونه اجماعی دربارة تعریف رمان پسامدرن موجود ندارد. مقالة حاضر، با تأکید بر ماهیتِ متکثّر بحثهای نظری که دربارة پسامدرنیسم از منظرهای گوناگون صورت گرفته، صرفاً کوششی است برای تقرّب به یکی از نظریه‌های تأثیرگذار دربارة رمان پسامدرن که در دو مقالة مشهور به قلم جان‌ ‌بارت مطرح شده‌است. در بخشِ نخستِ مقالة حاضر، بحثی در خصوص زمینه‌های فکری و فرهنگی و اجتماعیِ پیدایش پسامدرنیسم ارائه می‌شود. بخش دوم این نوشتار، شرحی است بر تطوّر آراء جان ‌بارت دربارة رمان پسامدرن. در سومین بخشِ مقاله ، بر مبنای دیدگاه جان بارت، بحثی دربارة شیوة روایت در رمان آزاده خانم و نویسنده‌اش، نوشتة رضا براهنی، ارائه خواهد شد که شالودة آن، تأکید بر ماهیت پسامدرنیستیِ نحوة روایت در این رمان است. بخش پایانیِ مقالة حاضر، به نتیجه‌گیری از بحثهای ارائه‌شده اختصاص دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

What is the Postmodern Novel?

نویسنده [English]

  • Hossein Payandeh
چکیده [English]

Since a few years ago when the first postmodern novels were published in Iran, knowing and defining the characteristics of this type of novel has been one of the central issues in literary studies. Due to the different applications that the term postmodernism has found in various fields of the humanities, there is no consensus as to what exactly a postmodern novel is. Emphasising the plural nature of the theoretical debates on postmodernism presented from diverse perspectives, this article attempts to give an account of just one of the influential theories of the postmodern novel postulated in two celebrated essays by John Barth. Part One of the article sets postmodernism in its intellectual, cultural and social backgrounds. Part Two is an exposition of and commentary on the evolution of Barth’s views on the postmodern novel. In Part Three the narrative mode of the Iranian author Reza Barahani’s novel Azadeh Kanom and Her Writer is analysed on the basis of Barth’s approach in order to examine why it can be considered as postmodern. The final Section offers a conclusion based on the points discussed in the article

کلیدواژه‌ها [English]

  • the postmodern novel
  • the Enlightenment
  • extreme formalism
  • narrative immediacy